Κλωντ Μονέ 
Χρήστος Χαρατσάρης
(Από την Πολιτιστική Εφημερίδα "ΙΔΕΟΠΝΟΟΝ" τεύχος 5)
Ο Κλωντ Μονέ θεωρείται ένας από τους κατεξοχήν ζωγράφους του φωτός, ο οποίος δεν έδινε ιδιαίτερο βάρος στο θέμα ενός πίνακα, όσο στη σχέση που «χτιζόταν» ανάμεσα στο ζωγράφο και στο θέμα.
Όπως συνήθιζε να λέει: Για μένα το θέμα έχει δευτερεύουσα σημασία, κυρίως με ενδιαφέρει να αποδώσω αυτό που ζει ανάμεσα σε μένα και στο θέμα. Τα θέματα τα οποία κυριαρχούσαν στη ζωγραφική του Μονέ, ήταν οι θαλασσογραφίες οι οποίες περιγράφουν τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας του, έργα με ανθρώπινες φιγούρες, αλλά και πίνακες με λουλούδια και νούφαρα.
Ο Μονέ στα διάφορα ταξίδια του, προσπαθούσε να αποκομίσει νέες εντυπώσεις και εικόνες για να εμπλουτίσει τις τοπιογραφίες του με ποικίλα και διαφορετικά τοπία από εκείνα της πατρίδας του. Τον έλκυαν το φως και η καθαρότητα ενός τόπου, έτσι ώστε όταν ζωγράφιζε την Αντίμπν και το κάστρο της, είχε γράψει σε έναν φίλο του: Είναι τόσο όμορφα εδώ, τόσο λαμπερά, γεμάτα φως! Νιώθεις να κολυμπάς στο γαλανό αέρα. Είναι τρομαχτικό!
Η τεχνοτροπία του ξεχειλίζει από χρώμα και φως, αποθεώνοντας ένα ρεαλισμό σχεδόν μαγικό, όπου συνυπάρχουν το ιδεατό το οποίο ζει στο μυαλό του ζωγράφου σε αγαστή σύμπνοια με το πραγματικό.
Αν κοιτάξει κανείς για παράδειγμα έναν από τους πίνακες με τα νούφαρα τα οποία είχε φιλοτεχνήσει θα διαπιστώσει ότι τα νούφαρα φαίνονται τόσο φυσικά, αλλά και τόσο παραμυθένια
την ίδια στιγμή, έτσι ώστε να νομίζει κανείς ότι όπου να ’ναι θα εμφανιστεί από κάπου μια μικροσοπική νεράιδα.
Ο Μονέ είχε μια ακατάβλητη ζωτικότητα τέτοια που κατάφερε να περάσει την άποψη, τόσο στο κοινό της εποχής του αλλά και σε άλλους καλλιτέχνες, ότι πρέπει να χρησιμοποιούν σωστά τα μάτια τους, έτσι ώστε να μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν πλήρως το φως, του οποίου η πλήρης αποκρυπτογράφηση, μετασχηματίζει τα πάντα γύρω με τη δύναμή της.
Ο Μονέ δούλευε τους πίνακές του στην ύπαιθρο, γιατί όπως πίστευε, είχε μεγαλύτερη δυνατότητα έτσι να διεισδύσει πλήρως στην ουσία του θέματός του.
Τα τελευταία έργα του καλλιτέχνη, λίγο πριν από το θάνατό του, έχουν ισχυρές επιδράσεις μοντερνισμού και αναδεικνύουν τόσο τη ριζοσπαστική θεωρία του για την τέχνη, όσο και την πρωτοπόρα ματιά του, με την οποία προσπαθούσε να ανακαλύψει από την αρχή έναν κόσμο όπως εκείνος τον αντιλαμβανόταν.
Η Ιμπρεσιονιστική τεχνική του Μονέ, μοιάζει περισσότερο αφηγηματική αν την εξετάσει κανείς με τα μάτια της ψυχής και λιγότερο με ρεαλιστική άποψη, όμως, ίσως να είναι αυτό και ένα από τα μεγάλα μυστικά της τέχνης του. Ο ίδιος κατόρθωσε να κάνει το φως και το χρώμα συνοδοιπόρους του, στη δημιουργία ενός νέου κόσμου, όπου το ονειρικό συναντάει το πραγματικό, το ορατό το αόρατο και το πνεύμα την ύλη…
Όπως συνήθιζε να λέει: Για μένα το θέμα έχει δευτερεύουσα σημασία, κυρίως με ενδιαφέρει να αποδώσω αυτό που ζει ανάμεσα σε μένα και στο θέμα. Τα θέματα τα οποία κυριαρχούσαν στη ζωγραφική του Μονέ, ήταν οι θαλασσογραφίες οι οποίες περιγράφουν τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας του, έργα με ανθρώπινες φιγούρες, αλλά και πίνακες με λουλούδια και νούφαρα.
Ο Μονέ στα διάφορα ταξίδια του, προσπαθούσε να αποκομίσει νέες εντυπώσεις και εικόνες για να εμπλουτίσει τις τοπιογραφίες του με ποικίλα και διαφορετικά τοπία από εκείνα της πατρίδας του. Τον έλκυαν το φως και η καθαρότητα ενός τόπου, έτσι ώστε όταν ζωγράφιζε την Αντίμπν και το κάστρο της, είχε γράψει σε έναν φίλο του: Είναι τόσο όμορφα εδώ, τόσο λαμπερά, γεμάτα φως! Νιώθεις να κολυμπάς στο γαλανό αέρα. Είναι τρομαχτικό!
Η τεχνοτροπία του ξεχειλίζει από χρώμα και φως, αποθεώνοντας ένα ρεαλισμό σχεδόν μαγικό, όπου συνυπάρχουν το ιδεατό το οποίο ζει στο μυαλό του ζωγράφου σε αγαστή σύμπνοια με το πραγματικό.
Αν κοιτάξει κανείς για παράδειγμα έναν από τους πίνακες με τα νούφαρα τα οποία είχε φιλοτεχνήσει θα διαπιστώσει ότι τα νούφαρα φαίνονται τόσο φυσικά, αλλά και τόσο παραμυθένια
την ίδια στιγμή, έτσι ώστε να νομίζει κανείς ότι όπου να ’ναι θα εμφανιστεί από κάπου μια μικροσοπική νεράιδα.
Ο Μονέ είχε μια ακατάβλητη ζωτικότητα τέτοια που κατάφερε να περάσει την άποψη, τόσο στο κοινό της εποχής του αλλά και σε άλλους καλλιτέχνες, ότι πρέπει να χρησιμοποιούν σωστά τα μάτια τους, έτσι ώστε να μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν πλήρως το φως, του οποίου η πλήρης αποκρυπτογράφηση, μετασχηματίζει τα πάντα γύρω με τη δύναμή της.
Ο Μονέ δούλευε τους πίνακές του στην ύπαιθρο, γιατί όπως πίστευε, είχε μεγαλύτερη δυνατότητα έτσι να διεισδύσει πλήρως στην ουσία του θέματός του.
Τα τελευταία έργα του καλλιτέχνη, λίγο πριν από το θάνατό του, έχουν ισχυρές επιδράσεις μοντερνισμού και αναδεικνύουν τόσο τη ριζοσπαστική θεωρία του για την τέχνη, όσο και την πρωτοπόρα ματιά του, με την οποία προσπαθούσε να ανακαλύψει από την αρχή έναν κόσμο όπως εκείνος τον αντιλαμβανόταν.
Η Ιμπρεσιονιστική τεχνική του Μονέ, μοιάζει περισσότερο αφηγηματική αν την εξετάσει κανείς με τα μάτια της ψυχής και λιγότερο με ρεαλιστική άποψη, όμως, ίσως να είναι αυτό και ένα από τα μεγάλα μυστικά της τέχνης του. Ο ίδιος κατόρθωσε να κάνει το φως και το χρώμα συνοδοιπόρους του, στη δημιουργία ενός νέου κόσμου, όπου το ονειρικό συναντάει το πραγματικό, το ορατό το αόρατο και το πνεύμα την ύλη…
Χρήστος Χαρατσάρης
(Από την Πολιτιστική Εφημερίδα "ΙΔΕΟΠΝΟΟΝ" τεύχος 5)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου